دوره دوم شعر کلاسیک بلوچی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[دوره دوم شعر کلاسیک بلوچی]] در حدود 200 تا 250 سال را در برمىگيرد. به اين دوره دورة ملاها نيز اطلاق مىگردد. اين ملاها كه در مدارس دينى به فراگيرى علوم دينى مىپرداختند علاوه بر تسلط به زبان مادرى خويش بر زبانهاى [[فارسی]] و عربى نيز تسلط و تبحر ويژهاى داشتند. در اشعار اين عده بيشتر گويش غربى [[زبان بلوچی]] مشاهده مىشود كه دلالت بر محل سكونت آنها يعنى "[[مکران]]" دارد. از ميان اين شعرا، "[[ملا فاضل]] رند"، "[[ملا قاسم]] رند" (برادر كوچك ملا فاضل)، "[[ملا بهادر]]"، "[[ملا ابراهیم]]"، "[[ملابوهیر]]" و "[[ملااسماعيل پهلابادی]]" سرآمد ديگران مىباشند. علاوه برآن در اين دوره مىتوان از شعراى نام آور ديگر همچون "[[ملک دینار میرواری]]"، "[[عبدالکريم میرواری]]"، "[[شفیع جان خارانی]]"، "شيرجان ازچاغى"، "بجّار مرى"، "رحم على"، "مست توكلى"، "[[جام دُرک]]" شاعر معروف مناطق مركزى [[بلوچستان]] و بالاخره شاعر نام آور مناطق [[بگتی]]، "[[جوانسال | [[دوره دوم شعر کلاسیک بلوچی]] در حدود 200 تا 250 سال را در برمىگيرد. به اين دوره دورة ملاها نيز اطلاق مىگردد. اين ملاها كه در مدارس دينى به فراگيرى علوم دينى مىپرداختند علاوه بر تسلط به زبان مادرى خويش بر زبانهاى [[فارسی]] و عربى نيز تسلط و تبحر ويژهاى داشتند. در اشعار اين عده بيشتر گويش غربى [[زبان بلوچی]] مشاهده مىشود كه دلالت بر محل سكونت آنها يعنى "[[مکران]]" دارد. از ميان اين شعرا، "[[ملا فاضل]] رند"، "[[ملا قاسم]] رند" (برادر كوچك ملا فاضل)، "[[ملا بهادر]]"، "[[ملا ابراهیم]]"، "[[ملابوهیر]]" و "[[ملااسماعيل پهلابادی]]" سرآمد ديگران مىباشند. علاوه برآن در اين دوره مىتوان از شعراى نام آور ديگر همچون "[[ملک دینار میرواری]]"، "[[عبدالکريم میرواری]]"، "[[شفیع جان خارانی]]"، "شيرجان ازچاغى"، "بجّار مرى"، "رحم على"، "مست توكلى"، "[[جام دُرک]]" شاعر معروف مناطق مركزى [[بلوچستان]] و بالاخره شاعر نام آور مناطق [[بگتی]]، "[[جوانسال]] بگتی"، كه هركدام در دوره خويش شهره آفاق بودند، نيز نام برد. | ||
مجموعه اشعار "جام درك" بنام "درچين"، سرودههاى "[[ملا فاضل]]" بنام "شب چراگ" و اشعار "ملا قاسم" بنام "پهكين اشرفى" به اهتمام "آقاى بشير احمد بلوچ" تدوين و به چاپ و نشر رسيده است و اشعار "ملا بهادر"، "ملا ابراهيم" و "ملا بوهير" و تنىچند از ساير شاعران اين دوره توسط "غوث بخش صابر" جمع آورى گرديده و به چاپ رسيدهاند. | مجموعه اشعار "جام درك" بنام "درچين"، سرودههاى "[[ملا فاضل]]" بنام "شب چراگ" و اشعار "ملا قاسم" بنام "پهكين اشرفى" به اهتمام "آقاى بشير احمد بلوچ" تدوين و به چاپ و نشر رسيده است و اشعار "ملا بهادر"، "ملا ابراهيم" و "ملا بوهير" و تنىچند از ساير شاعران اين دوره توسط "غوث بخش صابر" جمع آورى گرديده و به چاپ رسيدهاند. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ اوت ۲۰۰۸، ساعت ۱۹:۴۳
دوره دوم شعر کلاسیک بلوچی در حدود 200 تا 250 سال را در برمىگيرد. به اين دوره دورة ملاها نيز اطلاق مىگردد. اين ملاها كه در مدارس دينى به فراگيرى علوم دينى مىپرداختند علاوه بر تسلط به زبان مادرى خويش بر زبانهاى فارسی و عربى نيز تسلط و تبحر ويژهاى داشتند. در اشعار اين عده بيشتر گويش غربى زبان بلوچی مشاهده مىشود كه دلالت بر محل سكونت آنها يعنى "مکران" دارد. از ميان اين شعرا، "ملا فاضل رند"، "ملا قاسم رند" (برادر كوچك ملا فاضل)، "ملا بهادر"، "ملا ابراهیم"، "ملابوهیر" و "ملااسماعيل پهلابادی" سرآمد ديگران مىباشند. علاوه برآن در اين دوره مىتوان از شعراى نام آور ديگر همچون "ملک دینار میرواری"، "عبدالکريم میرواری"، "شفیع جان خارانی"، "شيرجان ازچاغى"، "بجّار مرى"، "رحم على"، "مست توكلى"، "جام دُرک" شاعر معروف مناطق مركزى بلوچستان و بالاخره شاعر نام آور مناطق بگتی، "جوانسال بگتی"، كه هركدام در دوره خويش شهره آفاق بودند، نيز نام برد.
مجموعه اشعار "جام درك" بنام "درچين"، سرودههاى "ملا فاضل" بنام "شب چراگ" و اشعار "ملا قاسم" بنام "پهكين اشرفى" به اهتمام "آقاى بشير احمد بلوچ" تدوين و به چاپ و نشر رسيده است و اشعار "ملا بهادر"، "ملا ابراهيم" و "ملا بوهير" و تنىچند از ساير شاعران اين دوره توسط "غوث بخش صابر" جمع آورى گرديده و به چاپ رسيدهاند.
"آقاى مير محمد يوسف گچكى"، "بياض ملك دينار" و "آقاى عبدالرزاق نادر" مجموعه اشعار "عبدالكريم ميروارى" را جمع آورى كرده و به نشر سپردهاند. همچنين "آقاى ميرعبدالله جان جمالدينى" اشعار "شيرجان" را تحت عنون "مرگ ومينا" و "مير متها خان مرى" مجموعه سرودههاى "جام درك" را به اردو ترجمه منظوم نموده است. علاوه برآن "آقاى مرى" شرح مبسوطى بر زندگى و شعر "مست توكلى" و "رحم على" نوشته است. در اين شرح، وى به انتخاب و توضيح اشعار حماسى شاعران نامبرده در نبرد مريها با انگليس پرداخته است.
"میرمحمد اشرف سربازی" نيز با تلاش و جديت تمام ديوان "ملا عبدالله پشینی" را جمع آورى و تدوين كرده و به چاپ رسانده است.
"عطا شاد" و "میر گلزارخان مری" نيز هركدام به فراخور سليقه شخصى خويش مجموعه اشعار "ابراهيم جوانسال بگتى" را جمع آورى و چاپ نمودهاند كه مورد پسند و توجّه تمام محققان و اديبان و مجامع علمى، فرهنگى قرارگرفته است.
در اينجا ما از ذكر مشروح و مبسوط دورههاى اول و دوم شعر كلاسيك بلوچ به علت بيم از اطاله كلام پرهيز مىنماييم و گرنه اين ادوار در نظر دانشمندان و عامه مردم از دورههاى پر بار و درخشان اوج و تعالى شعر و ادب بلوچى به شمار مىرود. اگر حتّى به ذكر تنها يكايك شعرا همراه با ترجمه يكى از سرودههاى آن بپردازيم بازهم سخن به درازا خواهد كشيد بدين سبب بهتر است تنها به ذكر شناسنامه مختصرى از هر شاعر اكتفا و بسنده شود.
