قلات

از لاشار
نسخهٔ تاریخ ‏۵ اوت ۲۰۰۸، ساعت ۲۳:۲۹ توسط Mostafadaneshvar (بحث | مشارکت‌ها) (صفحهٔ جدید: شهرستان "قلات" در قدیم خود مختار بود و به 2 قسمت تقسیم می شد: یکی در شمال بود به نام "سراوان" و دی...)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

شهرستان "قلات" در قدیم خود مختار بود و به 2 قسمت تقسیم می شد: یکی در شمال بود به نام "سراوان" و دیگری در جنوب به نام "جهالاوان". امروزه منطقه "سراوان" به "قلات" معروف شده و "جهالاوان" را "خضدار" می نامند. مساحت قلات در حدود 4833 مایل مربّع است. مرزهای قلات در جنوب به خضدار، در شرق به سبّی و کچهی و در غرب به "چاغی" و "خاران" متصل است. جمعیت قلات در حدود 330 نفر می باشد.

قلات در منطقه ای کوهستانی قرار دارد. آب فراوان، زمین کشاورزی مساعد و چراگاههای آن معروف هستند. مردم در زمستان به مناطق کم ارتفاع می روند. در غرب آن درّه های معروف « گرگینه» ، « کروگاب » ، «منگوچر »، «چهیر» قرار دارند. درّه « مستونگ » در شمال؛ وسعت بسیاری دارد. این درّه را می توان به 4 قسمت تقسیم کرد: "کهد"، "شیرین ناب"، "دلایی"، "کانک". در شمال نیز درّه های "کوهک"، "کابو" ، "جوهان" ، "اسپلنجی" ، "مارو" و "دشت" قرار دارند.

راجع به تاریخ قلات اطلاعات زیادی در دست نیست، ولی بدون تردید می توان گفت یکی از گذرگاههای مهم بوده است. قبل از ورود اسلام به منطقه، فرمانروای آن "راجه یسوا" بود که دین هندو داشت. نام قلات در تاریخ به نام "قلات یسوا" نیز برده شده است. تعداد زیادی از بلوچها از "حلب"، از "برز کوه" یا "کوه البرز" به مکران آمدند و تحت تسلط راجه های یسوا زندگی کردند. خود این راجه ها از نژاد "دراور" بودند که در بلوچستان زندگی می کردند.

در سال 1907میلادی زبان اردو در ادارات انگلیسی ها مورد استفاده قرار می گرفت، ولی زبان دادگاهی و درباری قلات فارسی بود. براهوی، بلوچی، دهیواری نیز زبانهای محلی قلات است. زبان دهیواری با زبان فارسی و براهوی و سندی نیز آمیخته است.

از اماکن تاریخی قلات می توان معابد هندوها را ذکر کرد، که می گویند چند هزار سال قدمت دارد. قلات به خاطر جنگلها و معادن خود نیز معروف بوده است.

این شهر قرنها پایتخت استان بلوچستان بوده و در زمان حکومت انگلیسیها مستقل بوده است. در دربار قلات قوانین شرعی رواج داشت و آثاری از حضور حضرت "شیخ عبدالقادر گیلانی" نیز در این منطقه وجود دارد.