جام دُرک

از لاشار
نسخهٔ تاریخ ‏۵ اوت ۲۰۰۸، ساعت ۲۲:۰۴ توسط Mostafadaneshvar (بحث | مشارکت‌ها) (صفحهٔ جدید: جام دُرک از شعرای بنام بلوچی زبان بود. قدیمترین آثار شعر بلوچی در دست به قرن هشتم هجری قمری تع...)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

جام دُرک از شعرای بنام بلوچی زبان بود. قدیمترین آثار شعر بلوچی در دست به قرن هشتم هجری قمری تعلق دارد. عشایر بلوچ بر جای مستقلی سکونت نداشـته اند و در جستجـوی چـراگاه هـا از جای به جای دیـگر منتـقل می شدند. این روش زندگی آنها را فرصتی نداده است که شعر خود را به شکل کتبی حفظ کنند. این شعر بطور شفاهی از نسلی به نسل دیگری انتقال یافته است. قدیمترین نسخه خطی شعر بلوچی متعلق به اوایل قرن سیزدهم می باشد. آثار شعری جام دُرک هم همین طور شفاهاً حفظ شده است.

لونگ ورت دیمس، یک افسر انگلیسی آنرا در کتاب خود «شعر عامیانه بلوچی» شامل کرد و در سال 1325 انتشار داد.

اسم پدر جام دُرک کرم خان بود و او به قبیله دومبکی تعلق داشت. او به زمان نصیر اول به قلات آمد و مورد تقدیر فرمانروای قلات قرار گرفت. اهل دربار و عامۀ مردم او را بسیار دوست داشتند با یکی از زنان نجیب و شریف عشق می ورزید. این عشق بر تأثیر شعرش افزود. او مثل خوشحال خان ختک شاعر پشتو زبان هم اهل قلم بود هم اهل سیف. در معرکه های جنگ شرکت می کرد. در یکی از این معرکه ها با رهزنان زخمی شد در حالت بیهوشی حوری به او جامی داد چون بیدار شد هنوز شیرینی آن نوشابه بر لبهایش باقی بود. همیشه لبهای خود را می مکید حتی خون از آنها روان می شد بعضی اوقات حالتی او را فرا می گیرفت و درین حالتِ جذب و کیف شعر عالی می سرود اگرچه شعرش رنگ عاشقانه دارد ولی عشقش جنبه عرفانی هم دارد. محبوب خود را مثل عارفان ستایش می کند. سناریوی شعرش از محیط بلوچی تشکیل می شود. مجالس و محافل، معرکه های کارزاز و رونق بازار در ابیاتش جلوه گر است تشبیهات او به زندگانی چادر نشینان تعلق دارد و برای خوانندگان مدرن خیلی تازه است. او بنیان گزار سبک خاصی در شعر عشقی بلوچی بود. مست توکلی از شاعران بعدی در بارۀ دُرک گفته است:

من نمی توانم از این راه انحراف ورزم برای اینکه عاشق واقعی (دُرک) مرا به این راهنمایی کرده است.