موسیقی آوازی و سازی بلوچستان
موسيقي بلوچستان به مراسم، مناسبت ها و آيين هاي خاصي تعلق دارد. به ندرت مي توان مراسمي را در اين منطقه يافت كه موسيقي در آن حضور نداشته باشد. از تولد تا مرگ،درجشن و سوگواري ودردرمان بيماريهاي جسمي ورواني،موسيقي حضور انكارناپذيردارد و بخش جدايي ناپذيري از زندگي مردم است. مراسم بلوچي درمجموع يا آيين هاي كيشي- مذهبي هستند(مانند مراسم گواتي ومالِد) و يا جشن ها واعياد (مانند مراسم عروسي ،زايمان،ختنه سوران،خرما چيني وگندم چيني). موسيقي بلوچستان اصولاًموسيقي آوازي است وقطعات سازي دراصل،آوازهايي هستند كه بر ساز منتقل شده اند. مشهورترين اين آوازها عبارتند از لیكو وزهیروك،كردی،موتك،شعر،شعرحماسي(میر قنبر،چاكر وگوهرام،حضرت ادهم) شعرتاريخي(جييند خان،دادشاه بلوچ) شعر عاشقانه (عزت و ميرك)،گواتی، مالد وآوازمراسم عروسي وزايمان(نازينك،لارو-هالو،شپتاكي،سِپَت،وَزبَت،نَعت،صوت). آوازها وترانه هاي بلوچي بيان كننده احساسات،عواطف ومحصول تجربه هاي زندگي سوز وزندگي ساز مردمي است كه غم و شادي روزگارشان را از صدق دل روايت كرده اند. اين آوازها وترانه ها سرشار از مضامين بسيارعميق وگنجينه كم نظيري ازهنروفرهنگ اين سرزمين است.
