ملا فاضل

ملا فاضل

ملا فاضل ولد چاوش ولد جنگيان بيتگ. آيیي رَند

چه سیهو زیی کتم بيتگ. آييی جاگاه بُندرا

سولدان پیشنا بيتگ. بلی آهان رندا چه

اودا لدتگ و مان مندا گوریچانی کوهدیم

کوهنین میتگ قاسمی چاتا آتکگ هنکین اِش

کتگ همدا نندوک بيتگ انت. یک حسابيا رد

و آمان سال 1200 هجریيا پیداگ بيتگ بلی ای

تاریخ پکّا و الّم نه اِنت. اصلا ای تاریخ چه شدری هار تاریخا زورگ بيتگ که همی هار چارشنبه روچا مه چهار ربیع الاوّل سال 1229 هجريا بيتگ که ملا وتی شَيری توکا هست انت که ای دولا گوشیت:

چارَت و چارشنبه اَت ماهی چهار ربیع الاولا ن

هجری دوازده سد و بیست و نه ا ت صاحب دلان

چه ای تاریخا همی هیال کنگ بيتگ که ای روچانی توکا آورنا بيتگ و آييي عمرا اندازه 30 سال بیتگ . چه همی شَیرا تاریخی ابید دگی هچ دابین تاریخ په آيی بیگا نیست انت. چه فاضلی پیداگ بيگا اودی مردم گشنت که آیيی ماتا یک شپی واب دیستگ که منی دوین دستانی دلا یک لالین(سـُرین) مُهرگی اِیرنت چه ایشانی دَرپشگ و روژ ناهیا سياهین شپ روژناه ات. گون همی وابی گندگا آ کمُّكی پریشان بيتگ گرا یک جنینیا که وابی مانا(معنی) کنگي زانت. آییي گورا شـــتگ وتی وابی بیان کتگ. آ جنینا گوشــتگ که تیی واب نیکین وابی. ای دويین درپشوکین مهرگانی مانا اِش اِنت که ترا دومَردین چُک بیت، که آ چـو لالی پیما دَرپشوک بَنت و آهانی نام نمیران بيت. چه همی وابی کندگا رند، «ملافاضل» و آیی پشتا «ملا قاسم» پيداگ بَنت. چاوشا ابید چه ای دويین مردین چکان یک دگه مردین چکی بیتگ. که آیيی نام دلمراد بیتگ بلی شاعری نه کتگ. ملا فاضلا چه کسانیا گون وتی براتا شُپانکی کت و همی شوپانکی سببا گوشنت آهان ای سوب رسِت. گرماگي موسم اَت. یک روچيا ملا فاضل وت ملا قاسما وتی پسانا یک ساهگیا واپین اَنت وت کُنری چیرا وپسنت. ملا قاسم واب کَپيت و ملافاضل آگاه بیت که یک بزرگی کیت و چه وتی کَلّیگا یک تاسی آپ ملافاضلا دات. و آ ای آپانی نیما وارت وگوشیت: گون همی آپانی ورگا رند منی چم و دل روژنا ه بيت انت. آ همی آپانی نیما ملا قاسما هم چه وابا پاد کنت و دات اش. وملا قاسم هم گوشيت كه گون ای آپانی ورگا منی چمّ و دل روژنا بنت. رند چه آ سرگذشتا ملافاضل وملا قاسم پسانی چارینگ اِش ويل دات وملا گورا «جُز» ی وانگا شت انت. ملا فاضلی شاعری هما بی گوازین زر اِنت که آییي گواز کنگ گرانین گپّی . ای گپّا هر کس زانت.که ملا فاضلی دورا شَیر و شاعری جنگ و عاشقی بارآ بیتگ. بلی همی سرگذشت سرا پِربستگین شَیران «سر گذشتي شاعری» گش انت. اِی مدّتا ملافاضلا نه تهنا جنگی وعاشقی شَیری گوشتگ بلكين آييا «پنت، نعت(مدح)، چاچ و عرض حال» هم گوشتگ که درین نبیی معراج، شدریی هاری شَیر، کوفه مهرنگ، میرگزابیک وجنگی شییر، رندانی شییر و دگه بازین شییری گوشتگی. ملا فاضل ابید چه بلوچی زبانا فارسی و عربیا هم سَک زانتکار بیتگ. که اگه شما آ هانا شر بچارِت گرا منی هبرا منّ اِت.

باب اول که بسم الله انت ذکر ثانی که الحمدالله انت

درس و تکرار قل هوالله انت

استوار آمنتُ بالله انــــــــت

و یا

داشتم دست تضرع با خداي لم یزل

عرش وکرسی وثریا سکه زدن روزِ اول

نصّ اندر چار صحیفه نقش ارسال نُزُل

است فی نار جهنم خالدین بد عمل

ملا فاضلِ دست کپتگین شَير گیشترعشقی انت. ولهتی چه آیيی شَیرانی توکا گپ وحبر سرپوش کتگ انت. پميشا ای رنگین شییرانی سر پد بيگ کمّی گرن اِنت.

شدرین آهوگ ما تنگدپین گتئ نگرِاَ

کاگدین بادگیرِ نفر سیاهین چاکران

که دوستی پلوه مانند شدرین آهوگا بیانئ کتگ که پونزی گرانزهیا نِشتَ . که ای گپّ چاچ انت ای گپ هم زانگ لوتيت که چاجا دروشما مان شَيرانی توکا وتی حیالا درشان کنگ انچائین گپئ نه انت و هر کس چه شَيرانی توکا چاچ بگوشی ای مزنین کاری .ملا فاضل بتل گوشگا هم سک زبر دست بیتگ. انگت آیی بتل چه هما دورا بلوچ راج توکا مانوک بوتگ انت . کمتر شاعری پیداگ بيتگ که بتلا چه واجه فاضلا پادی دیم ترا ایرکتگ ای شَيرا بچار اِت:

مردئی که هپتاد هون کنت مُلک و دگاران چون کنت سنگئ په رندی گون کنت

ای بتل چه دودا و بالانچی قصه گرگ بيتگ بلی اَنگت مردمانی زبان سرا هست انت. ملا ابید چه ای باره آ ان عاشقیا شَير سک وش گوشیت:

لال گشی ماهی چاردهی رُکّشی یاگروکی مان کوکریی بشی

یا انایی که هپتگان پشّی پا گروهگان بیمارین دلون کَشّی

ملا فاضلی ورین شاعر کم بوتگ بلی افسوس که آييي پهکین شَیران دست کپتگین وآیئ دست نوشته پهکین گارنت. تنهاچندِی که چه آييا مانتگ چه بلوچانی نسل به نسل په ماهی وشمای رستگ ، همئ باره آ واجه سید ظهور شاه گوشيت : که ملا فاضل بلوچی ادبی بنگیج کنوکي

بوتگ . ملا فاضل یک نعمتی بوتگ په بلوچی زبان ُدود و ربیدگ.آئی سال 1849 آ مه ای بی اعتبارین دنیایی يله دات.